TP.HCM, 2025 – Trong thời đại toàn cầu hóa và chuỗi cung ứng phức tạp, mô hình sản xuất theo hình thức ODM và OEM đang đóng vai trò quan trọng trong chiến lược kinh doanh của hàng ngàn doanh nghiệp. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa hai mô hình này vẫn còn gây nhầm lẫn cho nhiều người. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chuyên sâu về ODM và OEM: từ khái niệm, sự khác biệt, ưu nhược điểm đến ứng dụng thực tiễn.
ODM Là Gì?
ODM (Original Design Manufacturer) là hình thức sản xuất trong đó nhà cung cấp chịu trách nhiệm thiết kế và sản xuất sản phẩm hoàn chỉnh, sau đó bán lại cho thương hiệu khác dưới tên của thương hiệu đó.
Ví dụ, một công ty thời trang có thể mua giày từ một nhà máy tại Việt Nam sản xuất theo thiết kế riêng của nhà máy và gắn thương hiệu của mình lên sản phẩm.
OEM Là Gì?
OEM (Original Equipment Manufacturer) là mô hình trong đó doanh nghiệp đặt hàng nhà sản xuất gia công sản phẩm dựa trên thiết kế, yêu cầu kỹ thuật cụ thể mà doanh nghiệp đó đưa ra.
Ví dụ, Apple hợp tác với Foxconn – một OEM – để sản xuất iPhone theo đúng tiêu chuẩn và thiết kế từ Apple.
Sự Khác Biệt Cốt Lõi Giữa ODM Và OEM
Tiêu chí | OEM | ODM |
---|---|---|
Thiết kế sản phẩm | Do thương hiệu cung cấp | Do nhà sản xuất cung cấp |
Quyền sở hữu trí tuệ | Thường thuộc về thương hiệu | Thường thuộc về nhà sản xuất |
Chi phí phát triển | Cao hơn do tự nghiên cứu | Thấp hơn, nhà máy chịu chi phí thiết kế |
Lợi Ích Khi Ứng Dụng ODM & OEM
1. Tối Ưu Chi Phí Sản Xuất
OEM cho phép doanh nghiệp cắt giảm chi phí sản xuất do tận dụng được cơ sở hạ tầng và nhân lực của nhà máy. Trong khi đó, ODM giúp tiết kiệm thêm chi phí thiết kế và phát triển sản phẩm ban đầu.
2. Tăng Tốc Độ Ra Mắt Sản Phẩm
Theo McKinsey, chu kỳ phát triển sản phẩm trong mô hình ODM có thể nhanh hơn đến 30% nhờ quy trình khép kín từ thiết kế đến sản xuất.
3. Dễ Dàng Thâm Nhập Thị Trường Mới
ODM giúp các thương hiệu mới tiết kiệm thời gian nghiên cứu R&D và nhanh chóng tiếp cận thị trường với sản phẩm có sẵn. Trong khi đó, OEM mang lại tính linh hoạt cao hơn trong việc tuỳ chỉnh sản phẩm theo nhu cầu cụ thể.
Hình ảnh minh hoa cho xưởng chuyên sản xuất và gia công ODM Và OEM Bình Vinh Sài Gòn
Rủi Ro Tiềm Ẩn Của ODM Và OEM
1. Rủi Ro Về Sở Hữu Trí Tuệ
Với mô hình ODM, doanh nghiệp có thể không nắm quyền sở hữu thiết kế, khiến việc bảo vệ thương hiệu gặp khó khăn. Theo tổ chức WIPO, tranh chấp IP chiếm hơn 18% tổng số vụ kiện quốc tế liên quan đến chuỗi cung ứng sản xuất trong 2022.
2. Phụ Thuộc Vào Nhà Cung Ứng
Việc quá phụ thuộc vào nhà sản xuất có thể ảnh hưởng đến chất lượng hoặc thời gian giao hàng. Đặc biệt trong khủng hoảng như đại dịch COVID-19, nhiều chuỗi cung ứng OEM bị gián đoạn nghiêm trọng.
3. Mất Kiểm Soát Về Chất Lượng
Nếu không kiểm tra chặt chẽ, các sản phẩm từ OEM hoặc ODM có thể không đạt yêu cầu về chất lượng, ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu.
Xu Hướng Phát Triển Mô Hình ODM & OEM
Theo báo cáo từ Statista, thị trường gia công sản xuất toàn cầu sẽ đạt 780 tỷ USD vào năm 2027, với tỉ trọng ODM và OEM chiếm tới 65%. Đặc biệt, lĩnh vực điện tử và dệt may đang dẫn đầu xu hướng này.
Việc hiểu rõ về ODM và OEM sẽ giúp doanh nghiệp lựa chọn mô hình sản xuất phù hợp, từ đó tối ưu hóa chi phí, kiểm soát chất lượng và xây dựng thương hiệu vững mạnh. Mỗi mô hình đều có ưu, nhược điểm riêng, nên việc đánh giá nhu cầu nội tại và thị trường mục tiêu là yếu tố then chốt trong chiến lược phát triển dài hạn.
Nếu bạn đang cân nhắc lựa chọn giữa ODM và OEM, hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ mức độ kiểm soát, trách nhiệm pháp lý và quyền sở hữu trí tuệ mình mong muốn trước khi ký kết bất kỳ hợp đồng nào.